Ngày 07/7/2022, Chính Phủ đã ban hành Nghị định số 45/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường.
Trong đó,vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường quy định tại Nghị định này bao gồm:
a) Các hành vi vi phạm các quy định về đăng ký môi trường, giấy phép môi trường, đánh giá tác động môi trường;
b) Các hành vi gây ô nhiễm môi trường;
c) Các hành vi vi phạm các quy định về quản lý chất thải;
d) Các hành vi vi phạm quy định về bảo vệ môi trường của cơ sở sản xuất, kinh doanh và dịch vụ (sau đây gọi chung là cơ sở) và khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu chức năng sản xuất công nghiệp của khu kinh tế (sau đây gọi chung là khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung), cụm công nghiệp, làng nghề;
đ) Các hành vi vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường trong hoạt động nhập khẩu máy móc, thiết bị, phương tiện, nguyên liệu, phế liệu; nhập khẩu, phá dỡ tàu biển đã qua sử dụng; hoạt động lễ hội, du lịch và khai thác khoáng sản;
e) Các hành vi vi phạm quy định về bảo vệ môi trường trong quản lý chất ô nhiễm khó phân hủy và nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, sản phẩm, hàng hóa, thiết bị có chứa chất ô nhiễm khó phân hủy;
g) Các hành vi vi phạm các quy định về thực hiện phòng, chống, khắc phục ô nhiễm, suy thoái, sự cố chất thải; giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, bảo vệ tầng ô-dôn;
h) Các hành vi vi phạm về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học bao gồm: các quy định về bảo vệ môi trường di sản thiên nhiên, chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, bảo tồn và phát triển bền vững các loài sinh vật, bảo tồn và phát triển bền vững tài nguyên di truyền;
i) Các hành vi vi phạm các quy định về thực hiện quan trắc môi trường; quản lý thông tin, dữ liệu môi trường; cung cấp, công khai thông tin về môi trường; báo cáo công tác bảo vệ môi trường;
k) Các hành vi cản trở trong hoạt động quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính và các hành vi vi phạm quy định khác về bảo vệ môi trường.
Nghị định 45/2022/NĐ-CP có hiệu lực từ 25/8/2022 và thay thế Nghị định 155/2016/NĐ-CP, Nghị định 55/2021/NĐ-CP.
So với quy định cũ trong nghị định 155/2016/NĐ-CP, mức xử phạt tiền với các hành vi vứt rác, tiểu bậy đã giảm nhiều lần. Lý giải về việc giảm mạnh mức xử phạt với các hành vi trên, đại diện Tổng cục Môi trường cho biết, quy định cũ muốn đưa mức phạt cao để tạo tính răn đe, nâng cao ý thức cộng đồng trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường nơi công cộng.
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện gặp nhiều khó khăn như mức phạt cao chưa phù hợp với một bộ phận người dân. Mức tiền xử phạt sẽ tương ứng với thẩm quyền xử phạt, kéo theo trình tự, thủ tục xử phạt phức tạp. Ví dụ, đối với hành vi vứt rác thải sinh hoạt trên vỉa hè, đường phố thẩm quyền xử phạt phải từ trưởng công an cấp huyện hoặc chủ tịch UBND cấp huyện trở lên. Điều đó không khả thi khi triển khai trong thực tế.
Với mức xử phạt mới, thẩm quyền xử phạt cũng sẽ thay đổi. Với hành vi tiểu tiện, đại tiện, vứt, thải, bỏ đầu, mẩu, tàn thuốc lá không đúng quy định, các chiến sĩ công an đang thi hành nhiệm vụ đều có thể xử phạt tại chỗ.
Với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải, đổ nước thải không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng, trạm trưởng, đội trưởng của chiến sĩ công an đang thi hành công vụ có thể xử phạt tại chỗ.
Riêng hành vi vứt, thải, bỏ rác thải trên vỉa hè, lòng đường hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc hệ thống thoát nước mặt; đổ nước thải không đúng quy định trên vỉa hè, lòng đường phố; thải bỏ chất thải nhựa phát sinh từ sinh hoạt vào ao hồ, kênh rạch, sông, suối, biển, thẩm quyền xử phạt thuộc về Trưởng công an xã, phường.
Cùng với việc xử phạt trực tiếp, Nghị định cũng cho phép phạt nguội với các hành vi trên. Thay vì bắt quả tang để xử phạt, hệ thống camera sẽ ghi lại hành vi vứt rác, tiểu tiện không đúng nơi quy định để xử phạt nguội. Đại diện Tổng cục Môi trường cho rằng, việc cho phép xử phạt nguội giống như trong lĩnh vực giao thông sẽ làm tăng đáng kể hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính, tăng tính răn đe, giảm thiểu hành vi xả rác bừa bãi nơi công cộng.
Toàn văn Nghị định 45/2022/NĐ-CP xem tại: https://luatvietnam.vn/vi-pham-hanh-chinh/nghi-dinh-45-2022-nd-cp-225156-d1.html
Nhung Nguyễn
