Không khí bạn đang hít thở hôm nay sạch đến mức nào?
Hơn 99% dân số thế giới tiếp xúc với không khí ô nhiễm và mỗi năm có 6,7 triệu ca tử vong liên quan đến nó, chủ yếu ở các nước thu nhập thấp và trung bình.
Các hoạt động của con người đã gây ra ô nhiễm không khí, đặc biệt là phát thải khí nhà kính thông qua các hoạt động như nông nghiệp, giao thông, công nghiệp và hoạt động đun nấu trong gia đình. Xử lý chất thải cũng góp phần đáng kể trong đó. Ô nhiễm không khí có tác động to lớn đến sức khỏe con người và thiên nhiên.
Nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ, thế hệ tương lai có thể không nhìn thấy bầu trời trong xanh như chúng ta đang thấy bây giờ. Ngày Quốc tế Không khí Sạch vì bầu trời xanh của Liên Hợp Quốc, được tổ chức vào ngày 7 tháng 9 hàng năm, nhằm mục đích nâng cao nhận thức và cải thiện các nỗ lực thúc đẩy không khí sạch. Trước lễ kỷ niệm thường niên lần thứ tư, với chủ đề “ Cùng nhau vì không khí sạch ”, chúng tôi đã trò chuyện với Shunichi Honda từ Trung tâm Công nghệ Môi trường Quốc tế của UNEP, tìm hiểu sâu hơn về ô nhiễm không khí và chất thải.
Mối liên hệ giữa chất thải và không khí sạch là gì?
Shunichi Honda (SH): Khoảng 50% rác thải trên thế giới không được quản lý đúng cách. Thật không may, một phần của việc quản lý yếu kém này liên quan đến việc đổ và đốt ngoài trời. Khi chất thải được xử lý theo cách này, nó sẽ phát thải các chất độc hại vào không khí. Điều này có thể tác động đáng kể đến sức khỏe và môi trường, gây khó thở và làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe hiện có. Đó là lý do tại sao chúng ta cần quản lý rác thải đúng cách bằng cách tái chế, ủ phân hữu cơ và xử lý rác thải an toàn hơn. Những hành động này giúp duy trì bầu không khí trong lành, bảo vệ cả chúng ta và hành tinh của chúng ta.
Trung tâm Công nghệ Môi trường Quốc tế UNEP đang làm gì để bảo vệ bầu trời xanh?
SH: Hãy coi UNEP như người bảo vệ bầu trời xanh xinh đẹp của chúng ta. Chúng tôi đang hợp tác với các chính phủ ở Châu Á, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh để đảm bảo rằng chất thải không “gây hại” cho không khí chúng ta hít thở. Chúng tôi đang giúp họ phát triển các kế hoạch quản lý rác thải tốt hơn, ngăn không cho rác thải đến những nơi có thể gây ô nhiễm không khí, chẳng hạn như các bãi rác lộ thiên và các địa điểm đốt rác. Ngoài ra, chúng tôi hỗ trợ các nhóm xử lý rác thải địa phương cải thiện kỹ thuật xử lý rác thải để làm cho thành phố sạch hơn và tuần hoàn rác thải dưới dạng tài nguyên. Những sáng kiến này cũng góp phần cải thiện điều kiện làm việc của người lao động phi chính thức trong lĩnh vực quản lý chất thải.
Ô nhiễm không khí ảnh hưởng như thế nào đến điều kiện làm việc của lao động phi chính thức trong lĩnh vực quản lý chất thải?
SH: Những công nhân này, bao gồm cả trẻ em, đôi khi được thuê để thu gom, phân loại hoặc xử lý rác thải trong điều kiện không an toàn. Họ có thể thiếu thiết bị bảo hộ thích hợp hoặc thiếu khả năng tiếp cận thông tin về những rủi ro mà họ gặp phải. Khi chất thải được quản lý theo cách không an toàn, nó có thể thải ra các hóa chất độc hại vào không khí và nước, khiến những công nhân này và cộng đồng của họ gặp nguy hiểm.
Khi UNEP hỗ trợ các nhóm quản lý chất thải địa phương cải thiện cách làm của họ, điều đó sẽ mang lại lợi ích trực tiếp cho những người lao động phi chính thức này. Các phương pháp an toàn hơn và thân thiện với môi trường hơn sẽ giảm thiểu rủi ro về sức khỏe, không chỉ cho bản thân người lao động mà còn cho gia đình và cộng đồng của họ. Nói một cách đơn giản, những nỗ lực của UNEP không chỉ bảo vệ bầu trời của chúng ta mà còn nâng cao cuộc sống của những người làm việc chăm chỉ để duy trì sự trong sạch của môi trường.
Các cá nhân, tập đoàn và chính phủ có thể thực hiện những hành động gì?
SH: Khi chúng ta nói về rác thải, vấn đề không chỉ là loại bỏ nó – mà còn là cách quản lý nó. Hãy để tôi nhắc lại rằng gần một nửa số rác thải trên thế giới không được quản lý đúng cách. Điều này có nghĩa là rác thải có thể được đưa đến những nơi không phù hợp, chẳng hạn như bãi rác lộ thiên và đống rác đang cháy. Điều này giải phóng các chất có hại vào không khí, có hại cho cả sức khỏe của chúng ta và hành tinh. Nhưng may mắn thay, vẫn còn một số điều chúng ta có thể làm cho việc này! Đừng vứt bỏ mọi thứ một cách dễ dàng và cố gắng tái sử dụng và tái chế càng nhiều càng tốt. Phân loại rác thải đúng cách và không bao giờ xả rác. Những hành động nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc giữ cho không khí trong lành.
Nó không chỉ phụ thuộc vào cá nhân. Các công ty và chính phủ cũng có tác động đáng kể. Các công ty có thể sử dụng ít bao bì hơn và tạo ra các sản phẩm ít chất thải hơn. Họ có thể thiết kế sản phẩm của mình sao cho dễ tái chế và hỗ trợ các quy định để cải thiện việc quản lý chất thải. Các chính phủ cũng đóng một vai trò quan trọng. Họ có thể thiết lập các quy định mạnh mẽ để ngăn chặn việc bán chôn lấp và đốt rác thải. Bằng cách đầu tư vào các phương pháp xử lý chất thải tốt hơn, họ góp phần giúp mọi người hít thở không khí sạch hơn và tận hưởng một môi trường an toàn hơn.
Vì vậy, cho dù bạn là cá nhân, công ty hay thành viên chính phủ, mỗi bước nhỏ đều quan trọng trong việc giữ cho không khí trong lành, bầu trời trong xanh và hành tinh của chúng ta bền vững.
Nguồn UNEP