Thành phố của bạn có đang hành động vì không khí sạch không?
Ô nhiễm không khí là một vấn đề toàn cầu, với 99% dân số thế giới sống ở những khu vực có chất lượng không khí vượt quá giới hạn an toàn. Ô nhiễm không khí đặc biệt nghiêm trọng ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, nơi xảy ra 91% ca tử vong sớm do chất lượng không khí kém.
Ở các thành phố, phương tiện giao thông là nguyên nhân số một gây ô nhiễm không khí, gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe như hen suyễn, ung thư, bệnh tim và phổi đồng thời góp phần phát thải khí nhà kính. Các thị trưởng trên toàn thế giới đang giải quyết những thách thức này bằng cách thúc đẩy giao thông công cộng, đi bộ và đi xe đạp, tạo ra các khu vực phát thải thấp và bằng không, đồng thời chuyển sang sử dụng xe điện.
Sau đây là cách mà các thị trưởng của nhóm các thành phố C40 (C40 cities) đang làm cho thành phố của họ trở nên đáng sống hơn, an toàn hơn và lành mạnh hơn trong khi giảm thiểu khí thải.
Luân Đôn (Anh): Khu vực phát thải thấp đang làm sạch không khí, bảo vệ sức khỏe và giảm chi phí
Khu vực phát thải cực thấp (ULEZ) của Trung tâm Luân Đôn đã được ra mắt vào tháng 4 năm 2019 và đã có tác động thay đổi đối với chất lượng không khí trong thành phố. Nó được thiết kế để giúp Luân Đôn đáp ứng các giới hạn pháp lý của Vương quốc Anh đối với nitơ điôxit (NO2) và hoàn thành tham vọng của Chủ tịch C40 kiêm Thị trưởng Luân Đôn Sadiq Khan trong việc đạt được mục tiêu tạm thời của Tổ chức Y tế Thế giới đối với PM2.5 vào năm 2030.
Trong vòng 10 tháng đầu tiên, nó đã giúp giảm 44% nồng độ NO2 trong khu vực và 27% nồng độ PM2.5. Vào cuối năm 2019, số cư dân sống ở những khu vực có mức NO2 vượt quá tiêu chuẩn đã giảm 90% so với mức của năm 2016.
Ước tính rằng ULEZ sẽ ngăn chặn 250.000 ca bệnh mới liên quan đến NO2 và PM2.5 và 1,1 triệu ca nhập viện mới liên quan đến ô nhiễm không khí trên toàn Luân Đôn vào năm 2050. Điều này sẽ giúp tiết kiệm chi phí cho Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh và hệ thống chăm sóc xã hội của 4,2 tỷ bảng Anh. Việc mở rộng ULEZ đã giúp không khí trở nên an toàn hơn cho hơn 255.000 người mắc bệnh phổi ở trung tâm Luân Đôn.
Làm sạch không khí của Amman (Jordan)
Vào tháng 6 năm 2022, Khu đô thị Greater Amman đã thực hiện một bước quan trọng hướng tới một tương lai bền vững bằng cách thiết lập Lộ trình thông minh cho thành phố. Lộ trình này bao gồm việc lắp đặt các cảm biến chất lượng không khí ở những khu vực tắc nghẽn giao thông nhất của Amman, cho phép quan trắc mức độ ô nhiễm không khí.
Amman đã thực hiện các biện pháp cụ thể để giảm lượng khí thải từ ngành giao thông vận tải, một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí của thành phố. Thành phố đã triển khai Mạng lưới Xe buýt Nhanh (BRT), mở rộng phương tiện công cộng và cung cấp nhiều lựa chọn dễ tiếp cận hơn cho hành khách. Ngoài ra, thành phố đã tăng cường khả năng đi bộ xung quanh các trạm và hành lang BRT, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng thay vì phương tiện cá nhân.
Là một phần của sáng kiến này, thành phố cũng đã giới thiệu 135 xe buýt mới, cung cấp nhiều lựa chọn giao thông bền vững hơn. Kế hoạch bao gồm việc giới thiệu thêm 151 xe buýt vào năm 2023, củng cố thêm cam kết của Amman đối với giao thông bền vững và giảm lượng khí thải carbon. Các biện pháp này là một ví dụ rõ ràng về nỗ lực của thành phố nhằm đạt được một tương lai xanh hơn với không khí sạch hơn.
Mở rộng các khu vực phát thải thấp và đi bộ và đi xe đạp ở Lima (Peru)
Chiến dịch Respira Limpio của Lima đang được triển khai để giảm lượng khí thải của phương tiện bằng cách xác định các phương tiện có lượng khí thải cao và tạo điều kiện bảo dưỡng chúng. Chiến dịch đã được mở rộng đáng kể trong vài năm qua, tăng từ 10 hoạt động tại 9 thành phố vào năm 2019 lên 47 hoạt động tại 29 thành phố vào năm 2021.
Ngoài ra, Damero de Pizarro của Lima là một trung tâm lịch sử, nơi đã thiết lập một khu vực phát thải thấp, phản ánh cam kết của thành phố trong việc giảm lượng khí thải và cải thiện chất lượng không khí. Với sự hỗ trợ của Chương trình hỗ trợ kỹ thuật chất lượng không khí của C40, Lima đã tiến hành phân tích chất lượng không khí và sức khỏe của các kịch bản hạn chế phương tiện khác nhau trong vùng phát thải thấp.
Kết quả của các phân tích sẽ được đưa vào dự án C40 do UKAID tài trợ, tập trung vào việc thực hiện và mở rộng khu vực phát thải thấp – bao gồm hạn chế phương tiện và tăng cường cơ sở hạ tầng đi bộ và đi xe đạp – để giúp thành phố đạt được các cam kết do C40 Clean Air Accelerator đặt ra.
Mở rộng phương tiện chạy điện của Thâm Quyến (Trung Quốc)
Thâm Quyến bắt đầu mua xe buýt không khí thải vào năm 2009 như một phần của chương trình quốc gia Trung Quốc kêu gọi mười thành phố triển khai ít nhất 1.000 xe điện.
Thành phố đã hoàn thành điện khí hóa toàn bộ đội xe vận tải của mình vào năm 2017, với tổng số 16.000 xe buýt điện và 22.000 xe taxi điện. Điều này đã làm giảm lượng khí thải ô nhiễm không khí và cả lượng khí thải carbon bằng 194.000 tấn khí thải carbon hàng năm khi so sánh với xe buýt diesel thông thường.
Điều này đã giúp thành phố có tỷ lệ ô nhiễm không khí thấp nhất trong số các thành phố lớn ở Trung Quốc, xếp thứ 7 trong số 74 thành phố ở giai đoạn một về chất lượng không khí vào năm 2013. Thành công của chương trình là kết quả của sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ, sự đổi mới và bài học từ các dự án thí điểm ở Trung Quốc.
Tạo các khu vực thân thiện với đi bộ và đi xe đạp ở Bengaluru (Ấn Độ)
Bengaluru đã triển khai thành công các dự án dành cho người đi bộ và chuyển đổi các con đường của mình thành những con đường thân thiện với người đi bộ và đi xe đạp hơn, dẫn đến chất lượng không khí được cải thiện và trung tâm thành phố bền vững hơn.
Một ví dụ thành công bao gồm sáng kiến Church Street First, giúp con phố sầm uất này ở Khu thương mại trung tâm của Bengaluru trở thành đường dành riêng cho người đi bộ vào cuối tuần. Một nghiên cứu của IISc cho thấy chất lượng không khí trên Phố Church được cải thiện đáng kể trong những ngày cuối tuần dành cho người đi bộ, với nồng độ PM10 và PM2.5 vẫn nằm trong Tiêu chuẩn Chất lượng Không khí Xung quanh Quốc gia cho hầu hết các ngày cuối tuần.
Thành công của dự án đã khiến thành phố mở rộng sáng kiến; phố Thương mại, một địa điểm sầm uất khác ở trung tâm thành phố Bengaluru, cũng đã được chuyển đổi thành khu vực dành riêng cho người đi bộ. Thành phố có kế hoạch thực hiện các dự án tương tự ở các khu vực sầm uất khác, chẳng hạn như Phố Gandhi Bazaar và Ngã tư số 8 Malleshwaram, để cải thiện khả năng đi bộ và chất lượng không khí. Ngoài ra, Dự án TenderSure của Bengaluru đã biến 55 km đường thành những con đường thân thiện với người đi bộ và đi xe đạp hơn, với kế hoạch mở rộng dự án để bao gồm nhiều đường hơn và làm cho trung tâm thành phố trở nên thân thiện hơn với người đi bộ và người đi xe đạp.
Mở rộng quy mô quan trắc chất lượng không khí và các khu vực phát thải thấp ở Bogotá (Columbia)
Vào Ngày Quốc tế Không khí Sạch cho Bầu trời Xanh của Liên Hợp Quốc năm 2022, Thị trưởng Bogotá và Phó Chủ tịch C40, Claudia López , đã ra mắt mạng lưới vi cảm biến chất lượng không khí lớn nhất Mỹ Latinh – một bước quan trọng để cải thiện chất lượng không khí và sức khỏe cộng đồng trong thành phố.
Mạng lưới gồm 210 cảm biến chất lượng không khí mới, sẽ trở thành mạng lưới lớn nhất ở Mỹ Latinh, sẽ được triển khai trong 3 năm tới để theo dõi và cung cấp thông tin cho các nỗ lực cải thiện chất lượng không khí của thành phố trong các khu vực ưu tiên. Với sự hỗ trợ của C40, thành phố đang phát triển một kế hoạch quan trắc chất lượng không khí để tăng cường thông tin kỹ thuật làm cơ sở cho thiết kế và đánh giá Khu đô thị không khí sạch của thành phố (Zonas Urbanas por un Mejor Aire, hay “ZUMA”).
Đồng thời, Bogotá và C40 đang phát triển lộ trình triển khai ZUMA và chiến lược truyền thông để xây dựng hỗ trợ cho việc ra mắt khu vực phát thải thấp, thu hút người dân địa phương và các bên liên quan chính thống nhất hành động để làm sạch không khí cho cư dân Bogotá.
Chính sách giúp người dân Seoul (Hàn Quốc) dễ thở hơn
Seoul đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc giải quyết ô nhiễm không khí bằng cách thực hiện Kế hoạch hành động kiểm soát chất lượng không khí (2020–2024). Kế hoạch bao gồm 64 dự án bao gồm bốn lĩnh vực chính: giảm phát thải, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, hợp tác trong và ngoài nước, và sự tham gia của công chúng.
Năm 2021, thành phố đạt mức PM2.5 thấp kỷ lục 20 µg/m3, giảm từ 25 µg/m3 năm 2019 và 21 µg/m3 năm 2020. Thành công này có được là nhờ nhiều biện pháp như triển khai nồi hơi sạch hơn và tiết kiệm năng lượng hơn, các sáng kiến giao thông vận tải bao gồm triển khai xe điện chạy bằng pin, loại bỏ và nâng cấp các phương tiện cũ và triển khai Khu vực Giao thông Xanh.
Ngoài ra, thành phố đã thắt chặt kiểm tra công trường xây dựng, dẫn đến các quy định chặt chẽ hơn về bụi và ô nhiễm tại các công trường xây dựng lớn, đồng thời trang bị thêm đối với máy móc xây dựng cũ để giúp giảm ô nhiễm từ các thiết bị này.
Nguồn C40 Cities
